TRƯỜNG ĐẠI HỌC VĂN LANG

- Kìa Văn, vui quá, mời cậu vào nhà chơi.

Ông Văn cũng hồ hởi, bắt tay bạn mình rồi bước vào trong nhà. Chủ nhân của ngôi nhà là ông Khang, hơn ông một vài tuổi. Khi xưa còn là học sinh, hai người cùng nhau lên thành phố học đại học và lập nghiệp. Ông Văn theo nghiệp nhà giáo còn ông Khang thì trở thành một thương nhân nổi tiếng, bạn bè nhiều và danh tiếng lớn. Vợ ông Khang cũng là bạn học với ông Văn. Vì vậy, dù bận rộn  nhưng tình cảm của họ vẫn khăng khít như những ngày còn đi học.

Bước vào trong nhà đã thấy bà Nhung, vợ ông Khang, đang ngồi ở đó. Nhận ra khách quý, bà đứng dậy đon đả chào mừng.

Ông Văn nhìn vợ chồng bạn và nhận thấy mới tháng nay không gặp mà họ như già đi nhanh hơn. Những nếp nhăn cứ nối dài trên trán và đôi mắt thì trũng sâu. Dường như họ đang có những điều trăn trở lắm. Nét buồn phiền của chủ nhân làm cho không khí ngôi nhà trở nên ảm đạm. Tiếng ve kêu trên những bụi cây càng làm cho lòng người thêm nao nao, bồn chồn.

Nhận thấy tình cảnh như vậy, ông Văn không hỏi thăm sức khỏe gia đình như thường lệ nữa mà đi thẳng vào luôn vấn đề ông đang suy nghĩ:

-         Cháu Dũng nhà mình đâu rồi hả cậu?

Cảm nhận thấy điều khác thường trong câu hỏi của bạn, ông Khang hơi bất ngờ nhưng rồi cũng trả lời luôn:

-         Cháu đi học cậu ạ. Bây giờ cháu đang tập trung ôn thi đại học, cũng vất vả lắm. – Giọng ông Khang trầm buồn, dường như còn có điều gì đang giấu giếm.

Cẩn thận dò xét ý tứ của 2 vợ chồng bạn, ông Văn lại hỏi tiếp:

-         Dạo gần đây các cậu thấy cháu Dũng có sự thay đổi bất thường nào về sức khỏe và tâm lý không?

Ông Khang không trả lời, ông liếc nhìn về phía vợ. Như đoán được ý chồng, bà Nhung trả lời thay:

-         Cháu nó học nhiều nên cũng gầy và xanh lắm. Thời gian gần đây chúng mình bận công việc nên cũng chưa quan tâm bồi bổ cho cháu được. Mà sao cậu lại hỏi vậy? Có việc gì không?

-         Các cậu có giấu mình điều gì không đấy? Các cậu thật sự không nhận ra điều gì bất thường từ cháu sao? – Ngừng một lúc, không thấy câu trả lời, ông Văn nói tiếp - Thời gian gần đây, mình thường xuyên thấy cháu đi cùng với những thanh niên mắc nghiện ở khu dân cư nơi mình sinh sống. Mình cảm thấy nghi ngờ nên đã chú ý theo dõi cháu và phát hiện cháu rất hay qua lại một tụ điểm được cho là có buôn bán ma túy. Khi tiếp xúc với cháu thì thấy cháu gầy đi rất nhiều, không còn tinh nhanh như ngày xưa nữa. Qua phán đoán, mình cho rằng cháu Dũng đã nghiện mất rồi.

Nghe đến đây, những giọt nước mắt bỗng lăn dài trên má bà Nhung, rồi bà khóc mỗi lúc một to hơn, nấc lên từng tiếng. Tiếng khóc của một người mẹ chan chứa biết bao nỗi đau đớn, tủi hổ. Ông Khang thì bần thần, không nói gì, cứ nhìn chăm chăm ra ngoài cửa sổ.

Rồi bà Nhung nói trong tiếng nức nở:

-         Chuyện đã đến nước này thì tớ cũng không muốn giấu nữa. Vợ chồng tớ biết cháu Dũng nghiện đã hơn nửa năm nay rồi. Nó bị bạn bè dụ dỗ, lao vào con đường hút chích. Nó càng ngày càng gầy đi. Khi biết con mình nghiện ngập, mình đau đớn lắm. Mình cũng muốn cho cháu đi cai nghiện nhưng lại sợ người đời dị nghị. Sao tai họa lại đổ xuống đầu gia đình này cơ chứ?

Ông Khang thở dài, tiếp lời vợ:

-         Vợ chồng tớ cũng suy nghĩ mãi mà vẫn chưa tìm ra hướng giải quyết thích hợp. Bây giờ mà cho cháu đi cai nghiện thì chả khác gì vạch áo cho người xem lưng. Bạn bè, đồng nghiệp rồi bà con hàng xóm mà biết thì danh dự của gia đình sẽ tiêu tan. Rồi còn tương lai của cháu nữa, nếu mà mang tiếng là thằng nghiện thì sau này người đời sẽ nhìn cháu ra sao.

Nghe những lời tâm sự chất chứa muộn phiền, ông Văn nhanh chóng hiểu ra và có câu trả lời cho vấn đề mà mình đang thắc mắc. Gia đình nhà ông Khang từ xưa đến nay vẫn có tiếng là gia đình văn hóa. Hai vợ chồng đều là những người làm ăn kinh tế giỏi, cháu Dũng lại học tốt, nhiều năm liền đạt học sinh giỏi thành phố. Thế nên, chuyện cháu Dũng bị bạn bè lôi kéo lao vào con đường nghiện ngập sẽ khiến cho danh tiếng của gia đình bị hủy hoại. Con người khi vẫn quen sống trong danh tiếng, sẽ khó chấp nhận những sự thực không hay về bản thân mình.

- Vậy thì các cậu tính sao? Giấu giếm đến bao giờ? Không cho cháu đi cai nghiện, chẳng lẽ cứ để cháu nghiện ngập mãi thế này sao? – Ông Văn hỏi.

Ông Khang cứ lặng lẽ thở dài, khuôn mặt của một người đàn ông nổi tiếng quyết đoán trên thương trường bỗng hiện lên những nét nhu nhược, yếu đuối. Ông đáp lại:

-         Có lẽ sau đợt thi đại học này, tớ sẽ gửi cháu đến ở nhà một người bà con xa làm bác sĩ, rồi nhờ họ cai nghiện cho cháu. Với người ngoài thì sẽ nói là cháu đi học xa. Chúng tớ bận quá, công việc không dứt ra được, cũng chẳng ở nhà giúp cháu cai nghiện được.

Ông Khang lắng nghe tâm sự của bạn mình, rồi nói với một giọng mang đầy sự trách móc:

-         Mình thấy hai cậu đã không làm tròn trách nhiệm của cha mẹ. Trước hết, do hai cậu quá mải mê công việc, thiếu sự chăm nom đến cháu, dẫn đến cháu sa vào con đường nghiện ngập. Rồi sau khi phát hiện ra việc cháu bị nghiện, hai cậu lại không có cách xử lý dứt khoát khiến cháu tiếp tục chìm trong nghiện ngập. Thực ra các cậu đã quan tâm đến danh tiếng của bản thân nhiều hơn là quan tâm đến sức khỏe và tương lai của con mình. Việc các cậu dự định cho cháu đi cai nghiện ở nhà một người bà con như thế không những không hiệu quả mà còn thể hiện thái độ vô trách nhiệm của cha mẹ đối với con. Điều cần thiết nhất khi cai nghiện là cháu phải được sự động viên thường xuyên của gia đình, có tình thương của bố mẹ sẽ giúp cháu thêm nghị lực để cai nghiện.

Cảm thấy xấu hổ vì những lời trách móc, ông Khang không dám nhìn thẳng vào mắt bạn, hỏi:

-         Nghe cậu nói thế, tớ biết là mình sai rồi. Vậy theo cậu, tớ nên làm như thế nào?

-         Việc cần nhất lúc này là cai nghiện cho cháu. Cậu cần nhìn thẳng vào sự thực, không nên trốn tránh, cũng đừng vì chút danh tiếng của gia đình mà làm ảnh hưởng đến tương lai của cháu. Trước hết, hai cậu cần phải thông báo tình trạng cháu bị nghiện đến UBND phường và đăng ký hình thức cai nghiện thích hợp. Đây là trách nhiệm mà pháp luật đã quy định đối với gia đình có người nghiện ma túy[1]. Ma túy là hiểm họa của cả xã hội, vì vậy, giúp đỡ người nghiện ma túy là trách nhiệm chung của nhà nước và các tổ chức, cá nhân khác. Khi thông báo tình trạng nghiện của cháu, các cậu sẽ nhận được sự giúp đỡ của xã hội để đẩy lùi sự nghiện ngập quái ác này.

-         Cậu vốn là nhà giáo, lại nhiều năm làm công tác xã hội nên sẽ hiểu rõ việc cai nghiện hơn chúng mình. Cậu tư vấn giúp vợ chồng mình là nên cai nghiện cho cháu như thế nào cho hiệu quả.

-         Hiện nay có ba hình thức cai nghiện chính là: cai nghiện tại gia đình, cai nghiện tại cộng đồng và cai nghiện tại cơ sở cai nghiện[2]. Mỗi hình thức có một ưu điểm riêng. Trước hết là hình thức cai nghiện tại gia đình hoặc cai nghiện ma túy tại cộng đồng. Đây là những hình thức cai nghiện có nhiều ưu điểm. Cháu Dũng vẫn có thể sống với bố mẹ và hòa nhập với cộng đồng. Các cậu sẽ có điều kiện để chăm sóc và động viên cháu cố gắng cai nghiện. Hơn thế nữa, các cậu sẽ nhận được sự giúp đỡ và sự tư vấn của các cơ quan y tế và UBND phường. Cơ quan y tế sẽ đưa ra kế hoạch điều trị hợp lý với sức khỏe của cháu, thực hiện điều trị cắt cơn cho cháu và tư vấn cho gia đình những kiến thức hữu ích. Đặc biệt, hiện nay ở phường ta có tổ công tác cai nghiện ma túy hoạt động rất hiệu quả, đạt được nhiều thành tích. Họ sẽ hỗ trợ cho gia đình. Tuy nhiên, điều cần nhất khi thực hiện theo những hình thức cai nghiện này là các cậu cần phải dành cho cháu nhiều thời gian, tình thương và sự cảm thông, không nên mắng mỏ, đay nghiến, khiến cháu mất niềm tin vào việc cai nghiện. Việc cai nghiện sẽ thành công nếu các cậu tạo cho cháu ý chí quyết tâm vượt lên khó khăn. Mình tin chắc rằng với sự giúp đỡ của tổ công tác cai nghiện ma túy và sự yêu thương của bố mẹ, cháu Dũng có thể cai nghiện thành công.

-         Thế còn đi cai nghiện tại cơ sở cai nghiện thì sao hả cậu? – Bà Nhung hỏi.

-         Đây cũng là một hình thức cai nghiện khá hiệu quả, các cậu có thể làm hồ sơ gửi đến cơ sở cai nghiện. Nếu được cơ sở cai nghiện tiếp nhận thì sẽ ký hợp đồng dịch vụ cai nghiện đối với họ. Với đội ngũ bác sĩ tận tâm cùng quy trình cai nghiện hợp lý, chắc chắn cháu Dũng sẽ cai được

Lặng nghe những lời khuyên của bạn mình, khuôn mặt ông Khang không còn những nét muộn phiền nữa mà bỗng trở nên rạng rỡ hơn. Ông quả quyết:

-         Cám ơn cậu đã trách mắng tớ. Cậu nói đúng lắm, tớ đã quá quan tâm đến danh dự của bản thân mình mà coi nhẹ tương lai của cháu. Tớ sẽ thông báo ngay đến UBND phường về tình trạng nghiện của cháu để có được sự tư vấn và hỗ trợ cần thiết.

Bà Nhung lúc này cũng không còn khóc nữa:

-         Nghe cậu phân tích, tớ thấy thấm thía lắm. Đúng là lỗi của chúng mình đã quá vô tâm, mải mê với công việc làm ăn mà quên mất cháu. Tớ chưa làm tròn trách nhiệm của người mẹ. Vì vậy, tớ sẽ nghỉ việc và cho cháu cai nghiện tại gia đình. Tớ sẽ bù đắp cho cháu những tháng ngày thiếu mẹ bên cạnh.

Nhận thấy thái độ vui vẻ, đầy lạc quan của hai vợ chồng bạn, ông Văn nở một nụ cười hiền hậu. Trời về chiều và ánh nắng đã dịu đi. Những cơn gió mát của chiều hè đã xua tan sự ngột ngạt, và trong căn nhà bỗng vang lên những tiếng cười đầy hy vọng.